Armannıñ 12

2014 s. Ukrayinanıñ Yuqarı Şurası tarafından "Qırım" adlı
serbest iqtisadiy meydanlıq asıl etilmesi ve Ukrayinanıñ muvaqat
işğal olunğan topraqlarında iqtisadiy faaliyetniñ hususiyetleri boyunca"
qanunı qabul olundı.

Qanun Qırımda, cismaniy ve adliyeviy şahıslarnñ mahsus uquqiy rejimli iqtisadiy faaliyetini, şu cümleden bergi ve gümrük aqlarını öz içine alğan 10 yıllıq serbest iqtisadiy zonanıñ teşkil etilmesini közde tuta edi. Mezkür qanunğa köre, Qırım territoriyasında umumdevlet bergiler ve alımlar alınmaycaq edi. Bundan ğayrı, türlü valüta qullanuv rejimi qanunlaştırılğan edi. Böyle etip, mal ve hızmetler içün em grivnâ, em de başqa valütalardan faydalanmaq mümkün edi. Yani, mezkür qanunğa binaen, Qırımda mal ve iş aqqı rublenen ödelmesi mümkün oldı.

Cemaat teşkilâtları ve siyasetçiler buña qarşılıq bildirdiler. Serbest İqtisadiy Meydanlıq rejimi işğal olunğan topraqlarğa gümrükten keçmegen mal ve elektr energiyasını keçirmege ve aynı topraqlardan — Rusiyege yollanılmasına imkânlar yarattı em de yarımadanıñ memuriyet sıñırlarında yerleşken nezaret noqtalarında kontrabandanıñ ve korruptsiyanıñ darqalmasına yol açtı.

2015 s. ilk küz 20-de qırımtatarlar ve diger Ukraina tarafdarları Qırımnıñ muasarası boyunca müddetsiz cemaat aktsiyasını başladılar. Talaplardan biri — "Qırım" SİM aqqındaki qanunnı lâğu etmek edi. 2021 s. oraq ayı 1-de Ukraina Yuqarı Şurası mezkür qanundan vazgeçti.