Quralaynıñ 3

1841 s. Qırımda, Kezlev şeerinde içtimaiy ve siyasiy erbap
İsmayil Mırza MÜFTİY-ZADE (03.05.1841–13.04.1917) doğdı.

Kezlev uyezdiniñ zemstvosında ve Aqmescit şeer dumasında çalıştı (1879–1908). Tavriya ilmiy arhivi eyetiniñ azası, Aqmescit tatar ocaları mektebiniñ vasiysi edi, qırımtatar tasili ve medeniyetiniñ inkişafında, Qırımdaki zemstvo areketinde faal iştirak etti. 1897 s. Qırımdaki müsülman yoqsullarğa yardım etken "Cemiyeti hayriye"ni teşkil etti. Rusiye imperiyasındaki birinci müsülman içtimaiy-siyasiy "Bütünrusiye ittifaq el müslimin" teşkilatınıñ easasçılarından biri edi. Rusiye Devlet Dumasınıñ III çağıruv (1907–1912) vekili etip saylandı. "Oçerki voyennoy slucbı krımskih tatar s 1783 po 1899 godı" işiniñ müellifi olıp, soñra onı ana tilinde (1783–1899 ss. qırımtatarlarnıñ arbiy hızmetı oçerkleri) qayta neşir ettirdi. Siyasetçiniñ ömür arqaşaı Sayde Müftiy-zade — belli hayriyeci olıp, qırımtatar eskadronını öz esabından baqa edi. Bunıñnen beraber yoqsul müsülmanlar içün hastahane qurdurğan, milliy mektep açqan edi. İsmail Müftiy-zade 1917 s. çiçek ayında vefat etti ve Aqmescitte defin etildi.

2014 s. Qırımtatar halqınıñ lideri, Ukrayina halq deputatı, sovet dissidenti
Mustafa Cemilyevni Ükrainadan işğal etilgen Qırımğa keçirmediler.

Bu al M.Cemilyevni qarşılap almaq ve oña qol tutmaq içün sıñırda toplanğan 4 biñden ziyade vatandaşlarımıznı ğadaplandırdı. Rusiye sıñırcılarınen olıp keçken toquşma daa ciddiy aqibetlerge alıp kelmesi mümkün edi. Vaziyetni kerginleştirmemek içün M. Cemilyev Kiyevga qayttı.