Крим під Російською окупацією 4003 день
Вся Україна у вогні 1078 день

Çiçeknıñ 14

 

1905 s., Qırımda, Kikineiz köyünde yazıcı, edebiy tenqitçi
Abdulla DERMENCİ (tahallüsleri Tiktel, Yalıboylü) (14.04.1905–31.01.1976) dünyağa keldi.

1926 s. başlap "Yaş quvet" gazetasında çalışa, "Yaş leninciler" bala dergisiniñ ve Bağçasaraydaki "Bolşevik" gezetasınıñ muarriri ola. 1934–1937 ss. "Qızıl Qırım" gazetası muarririniñ muavini. Sovet yazıcılarınıñ І Umumittifaq toplaşuvınıñ delegatı (1934). 1938 s. başlap radiokomitette qırımtatar yayınlarınıñ baş muarriri. Ekinci cian cenkiniñ iştirakçısı. "Znamya pobedı" gazetasınıñ edebiy hadimi. Özbekistanğa sürgün etildi. 1957–1968 ss. "Lenin bayrağı" gazetasınıñ başta mesül kâtibi, soñ muarrir muavini. "Avuşuv devirinde" ikâyeler cıyıntığınıñ (1930), "Çayırlar" (1933), "Boyun egmegenler" (1967) povestleriniñ müellifi. Taşkent şeerinde vefat etti.

 

1917 s. Qırımda, Limena köyünde, yazıcı, şair, publitsist
Cevdet AMETOV (14.04.1917–20.01.1995) dünyağa keldi.
Stalin rejiminiñ qurbanı. Ekinci cian cenkiniñ iştirakçısı.

Özbekistanğa sürgün etildi. 1950 s. qırımtatarlarnıñ sürgün etilüvine qarşı çıqışlar yapqanı içün 10 yıl aps cezasına mahküm etildi. 1956-cı senesi, Stalinniñ ölüminden soñra, azat olundı. "Ateş başında" kitabınıñ (1972), "Toplar susqan soñ" (1976), "Erılğanlar açqanda" (1980) ikâyeler cıyıntıqlarınıñ, istidatlı bestekâr, antifaşist podpolyesiniñ iştirakçısı Abibulla Qavri aqqında "Qurşunnen toqtatılğan yır" povestiniñ müellifi (1987). SSSR Yazıcılar Birliginiñ ve Ukrayina Yazıcılar Birliginiñ (1993) azası edi. Aqmescitte vefat etti.

 

1976 s. Rusiyeniñ Omsk şeerinde Mustafa Cemilevniñ dörtünci siyasiy protsessi başlandı.

M. Cemilevniñ Omsk mahkemesi SSSR uquq qoruyucılarınıñ, çetel cemaatı ve qırımtatar milliy areketiniñ diqqatını celp etti. Protsessniñ ketişatını nezaret etmek, Cemilevge destek kostermek maqsadı ile, Omsk şeerine akademik Andrey Saharov ve qırımtatar faalleri kelip çıqtı, lâkin mahkeme oturışı zalına olarnı yollamadılar. Qanunsızlıqqa itiraz eterek, Cemilev 1976 s. çeçek ayınıñ 15-ne qadar çoq aylar devam etken siyasiy açlıq aktsiyasını keçirdi. Omsk mahkemesi M.Cemilevni ciddiy tertipli koloniyasında eki yarım yıl müddetine aps cezasına mahküm etti.