Sabanıñ 30

1795 s. Freñkistanda şarqiy tiller mektebinde qırımtatar tili ögretilmege başlandı.

Frenk akademigi, şarqşınas ve tilşınas Luı-Matye Langle Parijde Frenkistannıñ "siyaseti ve ticareti içün emiyeti olğan" tercimanlar azırlağan Şarq tilleri mahsus mektebini açtı. Ders programmasında arap, malayziya, fars, türk tillerinen beraber qırımtatar tili de ("le tartare de Crimee") tasdiqlandı. Oqutuvda ocalar Miiliy kütüphaneniñ manuskriptlerinden faydalandılar. Qırımtatar tili ögrenilmesiniñ teşebbüsçilerinden biri Langle olğanına iç şube yoq, çünki o XIII asır ortalarından Qırım tarihı ve XVIII asırğa qadar Qırım hanlarınıñ tercime-i alı aqqında malümat bergen "Notice chronologique des Khans de Crimee" ("Qırım hanlarınıñ devriy yılnamesi") eseriniñ müellifidir.

1856 s. Qırım (Şarqiy) cenki (1853–1856 ss.) resmiy yekünlendi.

Bu künü çatışma iştirakçileri Parijde halqara kongresste Rusiye imperiyasınıñ teslim olğanı aqqındaki añlaşmanı imzaladılar. Vesiqağa köre, Rusiye Qara deñizde arbiy flot tutmaq aqqından marum ola. Bunıñnen beraber Rusiye Moldova ve Voloske knâzlıqlarına olğan iddiasından açıq vazgeçti. 1856 s. Parij barış añlaşması Rusiye imperiyasınıñ öz tesirini cenüpke kenişletmek planına noqta qoydı.