Sabanıñ 19
1905 s. Qırımnıñ Albat qasabasında milliy areketimiz iştirakçisi,
Qırım ASSR-niñ ziraartçılıq komissarlığınıñnbaş agronomı (1928–1941 ss.)
Seferşa CEMİLEV (19.03.1905–1976) doğdı.
1927 s. Moskvadaki köy hocalığı ve ormancılıq akademiyasına oqumağa kire. Oquv devrinde "Köydeş talebeler" cemiyetini teşkil ete. Bu Sovetler Birliginde birinci qırımtatarlar birdemlik cemiyetlerinden biri edi. 1928–1929 ss. Qırım ASSR-niñ Halq komissarları şursında çalıştı. 1928–1941 ss. Qırım ASSR ziraartçılıq komissarlığınıñ baş agronomı. Fin ve Ekinci cian cenkinde, Qırımnı azat etüvde iştirak etti. 1944 s. quralay ayınıñ 18-inde Öz. SSR-niñ Samarqand vilayetine sürgün etildi. Sovhozda baş agronom, bağçacılıq mektebiniñ direktorı, soñra tehnikumda ilmiy-tedqiqat hocalığınıñ reberi olıp çalıştı. 1954 s. başlap milliy areketimizniñ faal iştirakçisi. Halq vekili mandatınen bir qaç kere Moskvada KPSS MK ve SSSR ükümetiniñ qabulında oldı. 1976 s. vefat etti.
1907 s. Qırımnıñ Büyük Özenbaş köyünde tarihçı, etnograf, publitsist, jurnalist
Amet ÖZENBAŞLI (19.03.1907–1982) doğdı.
17 yaşından "Yaş quvet" ve "Yeñi dünya" gazetalarında maqaleleri basıldı. "Yeñi dünya" (1928–1930), "Qızıl Qırım" (1936–1938), Qarasuvbazar rayonınıñ "Kommunist" (1930–1934), "Qırım komsomolı" (1939–1941) gazetalarında çalıştı. Ekinci cian cenki devrinde Qırım ve Şimaliy Kavkaz, Orlov, Kursk yayı cebelerinde cenkleşti, Dneprni keçüvde iştirak etti. Cenkâver mükâfatlarnen taqdirlendi. Yaralanğan soñ, 1944–1946 ss. "Yucnıy pograniçnik" gazetasınıñ mesül kâtibi olıp çalıştı. "Lenin bayrağı" gazetasında, "Yıldız" mecmuasında devamlı maqaleleri, oçerkleri, taqrizleri basıldı. Halqımıznıñ icret tarihını aydınlatqan "Qırım faciası" kitabınıñ müellifi (1926). S. Seydametovnen muellifdeşlikte qırımtatar Sovetler Birliginiñ qaramanları aqqındaki kitabı neşir etildi ("Qaramanlar: oçerkler" 1973). 1982 s. Odessada vefat etti.
1938 s. Qırımnıñ Körbek köyünde filolog, leksikograf, çeşit luğatlarnıñ muellifi, oca, terciman, şair
Seyran ÜSEYİNOV (19.03.1938–28.06.2018) doğdı.
1944 s. Quralay ayınıñ 18-inde Özbekistanğa sürgün etildi. 1965 s. Ferğana pedinstitutını bitirdi. 1988 s. Vatanğa avdet etken soñ ayatını maarif işinen bağlay, çeşit oquv ve metodik qullanmalar, derslikler, kenceler içün kitaplar neşir ettire. 1998 s. balalarğa bağışlanğan "Men anamnen laf etem" kitabı neşir etildi. Onıñ şiirlerine bestekâr Server Kakura tarafından muzıka yazıldı. Ayatınıñ eñ emiyetli emegi — "Qırırmtatarca-rusça, rusça-qırımtatarca luğat. 37 biñ söz" (2013) ve dört cıltlı (eki cıltı vefatından soñ neşir etildi) "Qırımtatarca-rusça luğat"nıñ azırlanmasıdır. Qırım MC-de nam qazanğan maarif hadimi, Bekir Çoban-zade adına Halqara mükâfatnıñ laureatı (2008). 2018 s. ilk yaz ayınıñ 28-inde Aqmescitte vefat etti.
1980 s. Özbekistan SSR-niñ Samarqand vilâyeti Payarık rayonı Ahumbabayev köyünde
Ayder RUSTEMOV doğdı.
Qırım müftisi, Qırım müsülmanları diniy idaresiniñ reisi ve Ukraina Prezidenti yanındaki
Ukrainanıñ arap ve müsülman devletlerinen işbirligi boyunca mesleatçı şuranıñ azasıdır.
1988 s. qorantasınen beraber Qırımğa avdet etti. 1996 s. başlap, Urdunda islamiy ilimler saasında tasil aldı. 2001 s. Al al-Bayt universitetini müddetinden evel bitirdi. 2016 s. Qırım müsülmanları diniy idaresiniñ reisi ve Qırım müftisi olaraq saylandı.
1990 s. qırımtatar ressamlarınıñ birinci Bütünsoyuz sergisi açıldı.
Sergi Qırım ressamları evinde ötkerildi ve qırımtatar medeniyetini yañıdan tiklev Koordinatsion merkezi ve Ukrayina ressamları birliginiñ Qırım teşkilatı tarafından teşkil etildi. Serginiñ teşebbüsçisi sanatşınas Mamut Çurlu edi.