Крим під Російською окупацією 3985 день
Вся Україна у вогні 1060 день

Sabanıñ 13

 

1888 s. Qırımnıñ Aydarğazı köyünde yazıcı, şair
Memet NÜZET (Çelebiyev) (13.03.1888–04.05.1934) doğdı.

Bağçasaraydaki "Zıncırlı medrese"de oqudı. 1905 s. inqilâbı tesirinde yazmağa başladı. Eserlerinde qırımtatar fölklorını keniş qullandı. Bir sıra nesir eserlerniñ de muellifi: "Selim sohta" povesiti, "Baqıtsız qoranta" ikayesi (ekisi de 1910-ss. yazılğan) ve başqalar. 20-nci ss. Aqyar civarında ocalıq yaptı. Bu seneler onıñ icadınıñ eñ semereli devridir. "Zevqıma kete", "Qudalıq" (1927), "Nişanlıma ketkende", "Köyde qış" (1928) eserleri o devirniñ mahsulıdır. Halq arasında onıñ "Noğaynıñ adağı", "Türküli namaz", "Uzun qulaq aziz" kibi icviy ve mizahiy şiirleri ğayet yayğındır. Ayrı eserleri cenkten soñki qırımtatar edebiyatı hrestomatiyalarında yer alğan. 1934 s. quralay ayınıñ 4-inde Kökköz hastahanesinde vefat etti. 1944 s. ömür arqadaşı ve qızı sürgün etilgende, icadiy asabalığınıñ bir qısmı ğayıp oldı.

 

1936 s. Qırımda, Aluşta şeerinde milliy areket iştirakçisi
Seydamet HALİBAYEV (13.03.1936–21.05.1999) doğdı.

1944 s. quralay ayınıñ 18-inde 8 yaşında Özbekistan SSR-niñ Angren ş. sürgün etildi. 60-ıncı senelerniñ başında milliy areketke qoşuldı. Angren ş. cemaatınıñ vekili olaraq KPSS MK-ne qırımtatar halqını Vatanına qaytarılmasını talap etken muracaatnen bir qaç kere Moskvağa bardı. 1964 ve 1967 ss. mahkemeniñ uydurma qararınen üç sene azatlıqtan marum etildi. 1987 s. olıp keçken "Moskva vaqiaları"nıñ faal iştirakçilerinden biri edi. 1989 s. Qırımğa qayttı. 1990 s. qırımtatar halqı II Qurultayınıñ ötkerilmesinde iştirak etti. 1999 s. quralay ayı 21-de Aqmescitte vefat etti. "Abdal" qabristanında defin etildi.

 

1962 s. Tatarıstan ASSR-niñ Qazan ş. qırımtatar milliy areketiniñ iştirakçisi,
Qırım MC Yuqarı Şurasınıñ deputatı (1994–1998) Nadir BEKİROV doğdı.

Felsefe ilimleri namzeti. Ukrayina Prezidenti yanındaki Qırırmtatar halqı vekilleri Şurasınıñ kâtibi (1999–2007). "Qırımnıñ tamır halqlarını tedqiq etüv ve qol tutuv fondı" halqara cemaat teşkilatınıñ esasçısı. "Qırımtatar halqınıñ öz kelecegini özü belgilev aqqı", "Qırımtatar areketi Ukrayinanıñ Qırımdaki strategiyası: mağlübiyet hronikası" maqaleleriniñ muellifi.

 

1927 s. Qırımnıñ Aqmescit şeerinde horeograf, oyuncı,
"Uçan-Suv" ve "Fidanlar" ansambliniñ esasçısı ve reberi
Ali ALİMOV (14.03.1927–23.01.2018) doğdı.

1944 s. quralay ayınıñ 18-inde anasınen beraber Özbekistanğa sürgün etildi. Horeografiyanen meraqlanmağa başlay. Moskvadaki Büyük teatr yanındaki horeografiya oquv yurtuna oqumağa kire, G.Ulanova, İ.Moiseyeev, B.Messerer kibi namlı ocalardan ders ala. Student ve gençlerniñ I Bütüncihan festivaliniñ ğalibi (1957). 22 sene Odessada yaşadı.
1989 s. Qırımğa qayttı. "Fidanlar" ve "Uçan-Suv" ansambllerini teşkil etti (1990). "Uçan-Suv" kollektivi Qırım ve Ukrayinanıñ deyerli bütün şeerlerinde, Avropanıñ bir sıra memleketlerinde öz kontsertlerini berdi ve bir çoq halqara festivallerniñ ğalibi oldı. Ali Alimov onlarnen oyuncılar terbiyeledi, olar şimdi çeşit professional kollektivlerde çalışmaqtalar. 2018 s. qara qış ayınıñ 23-inde Aqmescitte vefat etti.