Крим під Російською окупацією 3941 день
Вся Україна у вогні 1016 день

Kiçiknıñ 16

 

1899 s., Romaniyanıñ Dobruca vilâyeti, Azaplar köyünde, cemaat erbabı,
"Emel" mecmuasınıñ esasçısı ve neşircisi, publitsist
Müstecip Ülküsal (16.02.1899–10.01.1996) dünyağa keldi.

1917 s. Qırımğa kelip, Foti Sala köyünde ocalıq yaptı. 1920 s. Turkiyege köçti, 1922 s. Romaniyağa qayttı. Vatandaşlarınen beraberlikte "Tonğuç" medeniy merkezni teşkil etti. 1930 s. Romaniyada ve Turkiyede yaşağan qırımtatarlar içün turk tilinde "Emel" mecmuasını çıqarıp başlağan edi. 1941 s. qorantasınen İstanbulğa köçip yerleşti. 1955 s., Cafer Seydametniñ teşebbüsinen, qırımtatar diasporasında milliy areketniñ yolbaşçısı oldı. "Emel" jurnalında qırımtatar tarihı ve turmuşı mevzusında 300-den ziyade maqale derc etti. "Dobruca ve Türkler", "Dobruca’daki Kırım Türklerinde Atasözleri ve Deyimler", "Kırım Türk-Tatarları: Dünü-Bugünü-Yarını" ve başqa kitaplarnıñ muellifi oldı. Qırımtatarlarnıñ sürgünligi em de Romaniya ve Bulğaristan kibi kommunist ülkelerde yüz bergen repsressiyalar boyunca maqaleler bastırdı. 1996 s., İstanbulda, qara qış ayı 10 künü vefat etti.

 

1906 s., Qırımda, Büyük-Lambat köyünde, aktör, rejissör, dramaturg, Dağıstan ASSRniñ halq artisti (1955)
Server CETERE dünyağa keldi (16.02.1906–1980).

Qırımtatar drama teatriniñ aktörı (1928–1941). Esas rolleri: Gayday (O.Korniyçukniñ "Eskadranıñ elâk oluvı"), Hlestakov (N. Gogol "Revizor"), Karl Moor (F. Şillerniñ "Aydutlar"), Ötello (Şekspirniñ pyesası boyunca), Rustam (O. Şirvanzade "Namus"), Sultanbek (U. Gacibekovniñ "Arşın mal alan"). Rejissör olaraq "Bağçasaray çeşmesi" spektakli (A. Puşkinniñ eseri boyunca), P.O.Bomarşeniñ "Qalabalıq kün ya da Figaronıñ evlenüvi" (1950), M. Lermontovnıñ "İspaniyalılar" (1958) kibi spektakllerni sanalaştırdı. "Kim kimni?" (1935), "Eki qardaş" (1936), "Toy devam ete" (1946), "Tata-qardaşlar" (1953), "Bahtiyarlar" (1958) pyesalarnıñ muellifi ola.
Ekinci cian cenkiniñ iştirakçisi. Cebege 1941 s. göñülli tarzında ketti. Aqyarnı azat etüv içün uruşlarda iştirak etti. Ağır yaralanğan soñ, demobilizatsiya oldı. 1943 s. başlap, Mahaçkaladaki drama teatriniñ aktörı ve rejissörı. SSSR Yazıcılar birliginiñ azası (1996). Dağıstanda, Mahaçkala şeerinde, 1980 s. vefat etti.

 

1937 s., Qırımda, Ay-Vasil köyünde, qırımtatar milliy areketniñ iştirakçisi Ali-Riza DAĞCI doğdı.

8 yaşında Mariy ASSRge sürgün olunğan edi. 1959 s. başlap, qırımtatar milliy areketke qoşuldı. 1966 s. orta küz 18-nde, Qırım ASSRniñ şerefine mitingni teşkil etkeni içün, fikirdeşlerinen birlikte, bir yılğa mahküm olundı. 1988 s. Qırımğa avdet oldı. Qırımtatarlarnıñ meselelerinen bağlı çeşit miting ve tedbirlerde faal iştirak etti. Soñki zamanlarda "Dereköy" adlı Yalta musulman cemiyetiniñ başlığı oldı.