Крим під Російською окупацією 3941 день
Вся Україна у вогні 1016 день

Kiçiknıñ 10

 

1893 s. Qırımda, Bağçasaray şeerinde, "İndemez" tahallüsinen eserlerini derc etken yazıcı, dramaturg, publitsist,
cemaat ve siyaset erbabı, Amet ÖZENBAŞLI (10.02.1893–04.12.1958) doğdı. Stalin terrorunıñ qurbanı.

Yazıcı Seyit Abdulla Özenbaşlınıñ oğlu. Qırımtatar milliy azatlıq areketiniñ faal iştirakçisi, Qırım müsülman icra komitetiniñ azası. Milliy Firqa partiyasınıñ teşkilâtçılarından biri ve fırqanıñ Merkeziy Komiteti azası, "Millet" gazetasınıñ muarririyet hadimi. 1917 s. І Qurultayda Qırım Halq Respublikası Direktoriyasınıñ terkibine halq tasil naziri tarzında kirdi. 1924 s. — Qırım ASSRniñ maliye halq komissarınıñ muavini oldı. "Yıqıntılar astında" (1917) adlı pyesanıñ muellifi, "Qırım faciası" (1926) tarihiy eserniñ muellifi ola. T. Şevçenkonıñ bir sıra eserlerini tercime etti. 1928 s. sovetlerge qarşı faaliyette qabaatlanıp, oña ölüm cezası üküm etildi. Cezasını lagerlerde 10 yıl müddetke deñiştirdiler.
1934 s. müddeti bitmezden evel azat etildi, oña Qırımda yaşamaq yasaq etildi. Ekinci cian cenki devirinde Romaniyağa ketti, anda 1945 s. İçki işler halq komissarlığı (NKVD) hadimleri taraftan gizliden alıp qaçıldı ve Moskvağa ketirildi. 1947 s. ilk küz ayı 22-nde, kolaboratsionizmde qabaatlanıp, 25 yıl müddetke mahküm etildi. 1955 s., ağır hasta olğanı sebebinden, azat etildi. Tacikistanda yaşadı. 1958 s. ilk qış ayı 4 künü, Tacikistanda, Leninabad şeerinde cıyıldı. 1993 s. Bağçasarayda, Zıncırlı medreseniñ azbarında, İsmail Gasprinskiyniñ qabiri yanında ğayrıdan defn etildi.

 

1891 s, Qırımda, Körbekül köyünde, filolog, pedagog,
 şair ve nesirci Abibull ODABAŞ (11.02.1891–1937) dünyağa keldi.
Yazğanda: Timurcan, Çatırtavlı tahallüslerini işletti. Stalin zulumlığınıñ qurbanı.

İstanbul universitetinde tasil aldı. 1913 s. "Yaş tatar yazıları" cıyıntığında öz "Zavallı tayım" kinayeli şiirini bastırdı ve İ.Gasprinskiyge bağışlanğan "Ulu babay" nazm toplamını derc etken edi. 1917 s. Qırımğa qayttı. І Qurultay vekili oldı. 1920–1921 ss. "Yeşil ada" ve "Bilgi" mecmualarnıñ muarriri olğan edi. Qırım ASSR Maarif komitetiniñ Halq komissarı oldı, aliy oquv yurtlarda ocalıq yaptı. Mektep balaları içün bir qaç dane qırımtatar tili ve edebiyatı derslikni çıqardı, pedagogikadan em maarif ve medeniyet boyunca maqaleler, şiirler ve ikâyeler derc etti.
1928 s. "Milli Firka işi" ile alâqalı olıp yaqalandı ve Solovki lagerinde 10 yıl müddetke mahküm etildi. Ceza müddetini Belomorkanalınıñ qurucılığında keçirdi. 1937 s. A. Odabaşnıñ soyları onıñ vefatı aqqında haber aldılar. Keçingen künü malüm degil.