İlk qışnıñ 17
1475 s. Manğup qırallığı zapt etildi.
1475 s. ilk qış ayında ulu vezir ve serasker Gedik Ahmet paşa seraskerligi altındaki Osmanlı imperiyasınıñ askerleri altı ay devam etken qamaçavdan soñ Vizantiya imperiyasınıñ soñki mustaqil devleti olğan Manğup qırallığınıñ paytahtını zapt ettiler.
1908 s. Qırımda, Aqmescit şeerinde tilşınasalim, oca
Rayme MULLİNA (17.12.1908–1980) doğdı.
Türk tilşınaslığı problemalarını tedqiq etti. Qırımtatar tilini kirill elifbesine keçirüvde iştirak etti. Qırımtatar tiliniñ sarfı ve imlâsına bağışlanğan işlerniñ müellifi. Maqaleleri "Yaş quvet", "Qızıl Qırım" gazetalarında neşir etildi. Qırımda çalışqan devrinde "Tatar tilini ögrenüv qullanması", "Tatar mektepleriniñ başlanğıç sınıfları içün oquv kitabı", "Az bilgenler içün tatarca" kibi kitapları neşir etildi. "Qırımtatar tiliniñ imlâ luğatı"nıñ müellifi (1930–1941). Onıñ dersliklerini qırımtatar ve rus mekteplerinde qullandılar. Qazaq devlet universitetinde ve Taşkent devlet pedinstitutında ocalıq yaptı. Alma-Atada (Qazaqıstan) vefat etti.
1939 s. Qırımda, Aqmescit şeerinde ressam, kitap illüstratorı,
qırımtatar tilinde neşir etilgen kitap ve dersliklerni resimlernen bezetici
Zarema TRASİNOVA doğdı.
1944 s. Özbekistanğa sürgün etildi. 1972 s. Taşkentte Ğafur Ğulam adına neşriyatta 200-den ziyade kitaplarnı resimlernen bezetti. Alelhusus, "Çıñlar ve maneler" (1975); özbek klassigi Muqimiyniñ şiirler cıyıntığını (1978); qırımtatar klassik şairi Aşıq Umerniñ şiirler kitabını (1988–1990); "Qırımtatar masalları ve efsaneleri" (1991); "Qırım efsaneleri" (2005); İ. Gaprinskiyniñ "Frenkistan mektüpleri" (2003) ve baş. SSSR RB-niñ azası (1978). 1994 s. Qırımğa köçti. 1994 s. — Ukrayina RB-niñ azası. QMC nam qazanğan ressam (2009). B. Çoban-zade adına halqara mükâfatnen, onıñ icadını kütleviyleştirgeni içün taqdirlendi (2016). Belli işleri: "Destanlar" (1980); Aşıq Umer şiiriyeti (1982); "Cenk yollarından" (1982); "Qara bulutlar" (2004); "İsmail Gasprinskiy" (1989) kitaplarına illüstratsiyalar.
1947 s. Mariy ASSR-niñ Voljsk şeerinde ressam, grafikci, ressam-bezetici
Kâzim CEPPAROV (17.12.1947–16.09.1997) doğdı.
Suhumdaki sanat oquv yurtunı bitirdi. 1974 s. başlap — cumhuriyet, bütünittifaq, halqara, çet el sergileriniñ iştirakçisi. SSSR RB-niñ azası (1990). 1991 s. Qırımğa kele, amma yerleşip olamay, bu sebepten Sankt-Peterburgğa kete. Şahsiy sergileri Sankt-Peterburgda ve Yunanıstanda ötkerildi (1991). Gurcıstanda, Ukrayinada, AQŞ-da, İsveçiyada, İsrailde, Frenkistanda teşkil etilgen ekspozitsiyalarda iştirak etti. Eñ belli eserleri: "Bağçasaraydaki aydın gece", "Qırım gecesi", "Ay-Petri yolu", "Gurzuf", "Aluşta", "Qızıl-Taş" ve baş. Onıñ resimleri Qırımtatar medeniy-tarihiy miras muzeyinde (Aqmescit ş.), sanat galereyalarında ve şahsiy cıyıntıqlarda saqlanmaqta. Qırımdaki ilk şahsiy sergisiniñ açılmasına bir qaç ay qalğanda Yaltada vefat etti. Sergi müellifsiz ötkerildi.