Orta küznıñ 25
1920 s. Qırımnıñ Alupka şeerinde üçücı,
Ekinci cian cenkiniñ iştirakçisi, qırımtatar halqınıñ milliy qaramanı
Amet-Han SULTAN (25.10.1920–01.02.1971) doğdı.
1945 s. ilk yaz ayınıñ 20-sinde 603 cenkâver uçuvı, şahsen 30 duşman uçağını ve 19 üçaqnı gruppa cenkinde urup tüşürgeni içün ekinci defa SSSR Qaramanı unvanına nail olğan edi. SSSR-de nam qazanğan sınavcı-üçücı, 50-den ziyade uçaq apparatlarını sınağan yekâne sovet uçucısı. 1949 s. İ. Şelestnen beraber Tu-2 uçağında memlekette ilk kere avada avtomatik iqmal etti. 1951–1953 ss. Amet-Han S. Anohin, F. Burtsev ve V. Pavlovnen beraber uçaq-snaryad KS "Коmeta-3"ni sınavdan keçirdiler. Kâinatqa uçmaq içün ilk uçucı-kosmonavtlarnı azırlavda iştirak etti. Amet-Han Sultan bir qaç kere SSSR reberlerine qırımtatarlarnı vatanına qaytaruv aqqında muracaat etti, amma neticesi olmadı. Tu-16 uçaq-laboratoriyanı sınav vaqtında elâk oldı. Moskvada defin etildi. Qaramannıñ şerefine Qırımdaki ve Ukrayinanıñ qıta qısmındaki soqaqlarğa ve meydanlarğa onıñ adı berildi, eykeller ve hatıra tahtaları qoyıldı. Qırım astranomik observatoriyası tafaından keşif etilgen Küneş sistemasınıñ № 6278 küçük seyyaresine onıñ adı berildi.
1939 s. Qırımnıñ Qoz köyünde şair, terciman, yazıcı-icviyeci,
jurnalist ve içtimaiy erbap Ablâziz VELİYEV doğdı.
1944 s. anasınen beraber Özbekistanğa sürgün etildi. 1962 s. başlap jurnalistika saasında çalışa. 1968 s. "Lenin bayrağı" gazetasında ve "Yıldız" mecmuasında. 1987–2008 ss. — "Yañı dünya" gazetasınıñ müarrir muavini. 1993–2001 ss. — Devletteleradiokompaniyasınıñ müarriri, qırımtatar ve türk edebiyatı kafedrasınıñ uyken ocası. 2001 s. — "Ha-ha-ha" icviy mecmuasınıñ baş müarriri. Bir sıra maqalelerniñ, kitaplarnıñ, şiirlerniñ, yırlarnıñ, vesiqalı povestler cıyıntığınıñ, tercimelerniñ müellifi. 1991 s. "Rusça-qırımtatarca söyleşüv kitabını"nı, 1995 s. "Rusça-qırımtatarca-ukrayince söyleşüv kitabı"nı neşir ettirdi. A. Veliyev qırımtatar halqınıñ Ekinci cian cenkinde iştiraki aqqındaki çoq cıltlı kitapnıñ müellifi. Episi olıp 40-dan ziyade kitabı neşir etildi. A. Veliyevniñ şiirlerine belli qırımtatar bestekârları muzıka yazdılar. 1987 s. "Melodiya" firması Edip Asanovnıñ yırları esasında "Unutma meni" plastinkasını çıqardı. 90-dan ziyade yırnıñ ve dört audioalbomnıñ müellifi. Qırım MC-de nam qazanğan sanat erbabı (2010), B.Çobanzade adına mükâfatnıñ laureatı (2008), Qırım edebiy Akademiyasınıñ akademigi (1993), Ukrayina yazıcıları Milliy birliginiñ azası (1993), Ukrayina jurnalistleri Milliy birliginiñ azası (1993), qırımtatar pen-klubınıñ vitseprezidenti (1999).